Η Nicole Krauss, σε διάστημα 20 χρόνων, έγραψε δέκα διηγήματα στα οποία φρόντισε να θίξει όσα περισσότερα ζητήματα μπορούσε. Και τα κατάφερε. Με επιτυχία. Και από μένα είναι Ναι. Ας ξεκαθαρίσω ότι ο τίτλος, Τι σημαίνει να είσαι άντρας, με απωθούσε εξαρχής και φυσικά, έχοντας ολοκληρώσει το βιβλίο, τον θεωρώ άστοχο.
Τα διηγήματα δεν αναφέρονται μόνο σε άντρες ή μόνο σε γυναίκες.
Ο κατάλληλος για εμένα τίτλος θα ήταν «Τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος», χωρίς τη διάκριση του φύλου, γιατί τελικά είμαστε όλοι ίσοι, άλλωστε σε αυτό το συμπέρασμα οδηγείσαι αν βρεθείς αντιμέτωπ@ με τις ιστορίες της.
Η συγγραφέας καταγράφει με δεξιοτεχνία τα συναισθήματα των ηρώων της, τις ανθρώπινες σχέσεις, τις στερεοτυπικές αντιλήψεις αλλά και τα θρησκευτικά, πολιτικά, κοινωνικά, ταξικά πλαίσια. Μέσα από ένα ταξίδι στον χρόνο και στο χώρο, γνωρίζουμε ήρωες άλλοτε στην ακμή και άλλοτε στην παρακμή τους. Οι ίδιοι αναζητούν το Εγώ τους, φιλοσοφούν για όλα εκείνα που μας κάνουν ανθρώπους, για τις αδυναμίες και τα τρωτά μας σημεία.
Επιζητούν αλλά και απαρνούνται την αγάπη, τη φιλία, τον έρωτα, τον πόλεμο, το σεξ, τα γηρατειά, τις ασθένειες, τον θάνατο, τη γέννηση, τη μητρότητα, την πατρότητα, την ομοφυλοφιλία, τη μονογενεϊκότητα, το χωρισμό, την πίστη, τη φροντίδα, τη μετανάστευση, την προσφυγιά, τη ματαίωση, την απόγνωση, τη μοναξιά, την ανιδιοτέλεια, το χάσμα, τον σεξισμό, την πατριαρχία, τους φράχτες και τις μάσκες. Άλλοτε οδηγούνται σε συμπεράσματα κι άλλοτε μένουν μετέωροι ανάμεσα στα «θέλω», τα «πρέπει» και στην πραγματικότητα του «εδώ και τώρα».
Η Krauss γράφει ρεαλιστικά, δεν ωραιοποιεί, καταφέρνει να απογυμνώσει κάθε ύπαρξη και πίσω από τους άπειρους συμβολισμούς της σου δίνει στο πιάτο τη σαπίλα, θυμίζοντάς σου παράλληλα, πως τελικά η ζωή είναι ρόδα, γυρίζει και σου δίνει τους καρπούς της ξανά και ξανά. Κι όπως η ζωή έχει «τα πάνω και τα κάτω», έτσι και οι ιστορίες της.. άλλες σε κερδίζουν περισσότερο άλλες λιγότερο, όμως κάθε μία αποτελεί μια διαφορετική εμπειρία που διαβάζεται και ερμηνεύεται ποικιλοτρόπως.
Επίσης, δε λείπουν οι αναφορές στη Ναζιστική Γερμανία, στη Λατινική Αμερική αλλά και στον Ισραηλινό Ιμπεριαλισμό, υπογραμμίζοντας σε λίγες μόνο προτάσεις τις κτηνωδίες που έχουν διαπραχθεί.
Τελικά, το προτείνω αυτό το βιβλίο;
Μονάχα σε αυτ@ που αγαπούν τα διηγήματα, τους συμβολισμούς και τα αινίγματα, σε αυτ@ που αντέχουν να διαβάσουν ένα βιβλίο που απαιτεί το μυαλό να τρέχει με εκατό, που θα είναι σε εγρήγορση να ερμηνεύσουν κάθε λέξη και κάθε μήνυμα που κρύβεται πίσω από αυτή, στους δουλεμένους με τα κουτάκια της κοινωνίας, στους αρνητές των «ροζ σύννεφων». Θα το χαρακτήριζα εύκολα ένα βιβλίο «έκρηξη ιδεών».
Ωστόσο, θα χαιρόμουν επιπλέον αν υπήρχαν αναφορές και σε άλλες ομάδες ανθρώπων, αισθάνθηκα ότι πρόκειται για μερική προσέγγιση του «ανθρώπινου».. είναι μπόλικα ακόμη αυτά που οφείλουν να ειπωθούν σε τέτοιες ενδοσκοπήσεις, η «συμπερίληψη» είναι το μαγικό κλειδί. Ίσως σε μια επόμενη συλλογή της..
Κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω πως σε πολλά σημεία η γραφή της θύμιζε αυτή του Carver, και νομίζω πως αυτό από μόνο του το κάνει ακόμη πιο ενδιαφέρον.
Έλλη Μουτσιοπούλου
Διαβάστε ένα απόσπασμα:
https://flip.metaixmio.gr/apospasmata/TI_SHMAINEI_NA_EISAI_ANTRAS/index.html