Η κυρία Τασία και ο Γουλιέλμος Καταβάθος
Δεν ξέρω αν αυτές οι σκέψεις απευθύνονται στην αναγνώστρια και στον αναγνώστη αυτού του άρθρου ή αν στοχεύουν στη Μήτσορα αυτοπροσώπως.
Αν μιλούσα σε εκείνη, θα ήθελα να της μιλήσω στη δική της γλώσσα ή τουλάχιστον στη γλώσσα που ένιωσα να διαβάζω εγώ γραμμένη μέσα στις σελίδες του βιβλίου της.
Δυσνόητη η γραφή που χαρίζεις, απλόχερα(;), τα επτασφράγιστα μυστικά σου ένα ένα μας αποκαλύπτονται. “Ορίστε!, λες, “Εγώ σας στα ‘δωσα! Το αν θα τα αποδικωποιήσετε εσείς είναι ένα άλλο θέμα, δικό σας, όχι δικό μου!”
Το μυαλό σου ένα δύσβατο μονοπάτι, δεν ξέρεις πού είναι η αρχή και πού το τέλος, τι είναι αληθινό και τι φανταστικό, πού κυριαρχεί ο ρεαλισμός και πού η Μαρία και όσα συμβαίνουν μέσα της και έξω της.
Έπιασα την εαυτή μου να διαβάζει ακόμη και αντίστροφα τις σκέψεις σου κι εκεί κάποιες φορές να ξεκλειδώνεται ακόμη πιο εύκολα ο κόσμος σου και τα στοιχεία ή τα στοιχειά του, άραγε ποια λέξη θεωρείται πιο ακριβής;
Με στοίχειωσε η “μαγικότητα” των λέξεων σου και όσα γέννησε μέσα μου!
Ένιωσα να διαβάζω ένα βιβλίο χιλιάδων σελίδων• πώς κατάφερες και χώρεσες τόσα συναισθήματα και τόσες σκέψεις, ακόμη δεν έχω καταλάβει!
Ένα τραπέζι στήθηκε, λίγες καρέκλες τοποθετήθηκαν η μία δίπλα στην άλλη και οι αναγνώστες ανυπομονούν να γνωρίσουν έναν έναν τους καλεσμένους. Φαντάσματα από το παρελθόν της Μαρίας, που ο καθένας κουβαλάει ένα δικό της κομμάτι και την έχει σημαδέψει με τον δικό του τρόπο.
Όλοι τους είναι άντρες, πόσα άραγε υποδηλώνει αυτή η επιλογή καλεσμένων;
Η συγγραφέας μάς ταξιδεύει από τον κόσμο τον ζωντανών στον κόσμο των νεκρών, αναλύοντας σε κάθε περίπτωση συναισθήματα, σκέψεις και στιγμές, σαν ένα τρισδιάστατο παζλ. Η αναφορά στο πρόσωπο της Εκάτης είναι μια ακόμη επιβεβαίωση, πρόκειται για μια τρισυπόστατη άλλωστε Θεά, με τα τρία πρόσωπά της να κοιτούν πάντοτε σε τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις. Μια Θεά που προστάτευε τους ανθρώπους και λατρευόταν με όλες της τις υποστάσεις, αυτές των δημόσιων εορτών, των ιδιωτικών τελετουργιών εξαγνισμού και καθαρμού της οικίας.
Με τα δείπνα της Εκάτης οι άνθρωποι τοποθετούσαν γεύματα ως προσφορά στη Θεά και ήλπιζαν να απαλλαχτούν από τα δαιμόνια. Ίσως αυτή την κρυφή ελπίδα να έχει και η αφηγήτριά μας, να προσκαλέσει τα δαιμόνια της, να τα συγχωρέσει ή να λάβει συγχώρεση από αυτά κι ύστερα να απαλλαχθεί από το βάρος τους μια και καλή!
[Ισως άξιο αναφοράς είναι και το γεγονός πως σε μεταγενέστερα χρόνια η Εκάτη εμφανίστηκε ως Μέδουσα, πόσο τυχαία είναι λοιπόν αυτή η επιλογή;]
Χωρίζει τον κόσμο σε ιδεατό και μη, αποτελούμενο από έμβια και άβια όντα. Η αναφορά στην γυναικεία κακοποίηση και τα αποτελέσματα της πατριαρχίας είναι εξίσου εκεί. Είπαμε, η Μήτσορα καταφέρνει με δεξιοτεχνία να συνδυάσει και να συμπεριλάβει τα πάντα.
Άλλωστε, δε θεωρώ καθόλου τυχαία την επιλογή του γυναικείου φύλου ως συνδετικό κρίκο για την ένωση των δύο κόσμων. Ούτε και τον βοηθό θεωρώ τυχαίο, έναν Γουλιέλμο, νόθο γιο σύμφωνα με την ιστορία, που καταβάθος είναι γάτος, ένα εφτάψυχο ον, μια από τις πιο τρυφερές συντροφιές του ανθρώπου, από κεινες που δε θα τον προδώσουν, όταν όλοι οι άλλοι θα το κάνουν ελαφρά την καρδία.
Η Μήτσορα στρέφει το βλέμμα της στη φύση και στα πλάσματά της και καλεί και εμάς να κάνουμε το ίδιο. Να αναγνωρίσουμε την πραγματική ουσία της ζωής, να αγγίξουμε τις εαυτές μας και τους εαυτούς μας, να κατέβουμε γλυκά μέσα μας όπως θα έλεγε και ο Χρόνης Μίσσιος, να υπάρξουμε και να ζήσουμε.
Ουσιαστικό και καίριο το ερώτημά της στο τέλος, άραγε αν στεκόμασταν στο χείλος του κόσμου, τι θα επιλέγαμε απ’ όλα όσα περιστρέφονται γύρω μας;
Έλλη Μουτσοπούλου